In een wereld waarin de domeinen van politiek en kunstmatige intelligentie al lang gedomineerd worden door mannen, zijn er baanbrekende vrouwen zoals Eske Montoya Martinez van Egerschot die grenzen doorbreken en de weg effenen voor toekomstige generaties. We zitten met haar ter gelegenheid van Internationale Vrouwendag om haar carrière, inzichten, en aspiraties te verkennen.
Over Eske
Zou je ons kort kunnen vertellen over je rol bij Meines Holla, expertise in AI, en je eerdere ervaring als voormalig Lid van de Tweede Kamer?
Mijn rol bij Meines Holla staat centraal in de integratie van kunstmatige intelligentie in beleidsvorming, met een focus op maatschappelijke vraagstukken en de impact op reputatie. Mijn tijd in de Tweede Kamer als woordvoerder Technologie & Innovatie heeft mij een uniek inzicht gegeven in hoe technologie en politiek elkaar beïnvloeden, en dit gebruik ik om te pleiten voor verantwoordelijke technologie die iedereen dient.
Concreet help ik dagelijks onze klanten niet alleen om te begrijpen wat AI is (en ook wat het nog niet is), wat het mogelijk kan doen voor hun organisatie, maar zeker ook waar de risico’s liggen op het vlak van reputatie-, intern en extern stakeholdermanagement. Ook bestuurders hebben daar nog wel wat moeite mee (in het kader van wat hun rol en verantwoordelijkheden zijn) en daar helpen wij ze graag bij.
Wat betekent International Women’s Day voor jou persoonlijk? En hoe denk je dat het evenement bijdraagt aan de bevordering van gendergelijkheid wereldwijd?
International Women’s Day is voor mij een dag van reflectie en actie. Het herinnert ons aan de vooruitgang die we hebben geboekt en wat er nog moet gebeuren. Een dag als deze bevordert gendergelijkheid door bewustwording te vergroten en concrete acties te inspireren.
De Toekomst voor Vrouwen in Politiek en AI
In de huidige Tweede Kamer zijn slechts 39% van de parlementariërs is vrouw, terwijl vrouwen meer dan 50% van de bevolking uitmaken. Hoe heb jij dit persoonlijk ervaren tijdens jouw politieke carrière?
Gedurende mijn politieke carrière heb ik de onevenredigheid in gendervertegenwoordiging ervaren als een drijvende kracht om verandering te bewerkstelligen.
Voor verbetering zou ik graag meer mentor- en sponsortrajecten zien die vrouwen voorbereiden op en ondersteunen in politieke rollen, evenals beleid dat gelijkheid in kandidatenlijsten bevordert. Ik heb zelf veel gehad aan de wijze raad en steun die ik heb mogen ondervinden van collega’s zoals Ayaan Hirshi Ali, Arda Gerkens, Gerda Verburg en Annette Nijs. Stuk voor stuk inspirerende rolmodellen en mensen die altijd bereid waren je te helpen met je worstelingen. Zelfs Melanie Maas Geesteranus, die toen Staatssecretaris was en niet in de Kamer zat, was altijd bereid om met mij te sparren.
Kun je delen welke specifieke maatregelen of initiatieven je zou willen zien om de vertegenwoordiging van vrouwen in de politiek te verbeteren?
Ik denk dat er al bijzonder veel mooie initiatieven zijn, maar uiteindelijk gaat het erom of iemand voor je gaat staan en zegt: ‘Zonder haar gaan we het niet redden.’ In mijn geval was dat de huidige Voorzitter van de Eerste Kamer, Jan Anthonie Bruijn. Tijdens de ALV 20 jaar geleden waarbij de Kandidatenlijst voor de Tweede Kamer werd samengesteld, begon ik enorm naar beneden te schuiven. Hij is plenair opgestaan en heeft laten weten dat hij dat zeer onwenselijk vond en dat de partij mij moest willen behouden op mijn oude plek… dat is hem gelukt. Hij ging voor mijn kandidatuur staan, omdat hij begreep dat jonge vertegenwoordiging op de lijst noodzakelijk was. En die van een vrouw.
Wat zijn volgens jou enkele concrete stappen die genomen kunnen worden om de genderkloof te dichten?
Concrete stappen omvatten genderquota, bewustmakingscampagnes, en gender-sensitieve beleidsvorming. Ik heb gezien dat initiatieven zoals Topvrouwen en Stichting Women’s Gathering Foundation een positieve impact hebben door vrouwelijke rolmodellen te promoten en netwerkmogelijkheden te bieden.
Vrouwen in de poltiek / Foto: midjourney van Eske Eske Montoya Martinez van Egerschot
De Genderkloof Dichten in Panels
Op dit moment is er een groot gebrek aan vrouwelijke panelleden in AI-conferenties en bredere branche-evenementen. Dit is ook iets wat jouw regelmatig opvalt. Wat is jouw perspectief op waarom diverse vertegenwoordiging van belang is, en het belang van het horen van een verscheidenheid aan stemmen en ervaringen in deze ruimtes?
Diverse vertegenwoordiging zorgt voor een rijkere discussie en betere oplossingen, omdat het de ervaringen en perspectieven van verschillende groepen omvat. Hoe kan je een serieus gesprek hebben over een bepaalde problematiek vanuit slechts één gezichtspunt?
Heb je suggesties voor conferentieorganisatoren over hoe zij actief inclusiviteit en diversiteit kunnen bevorderen?
Conferentieorganisatoren moeten proactief vrouwen, maar ook andere ondervertegenwoordigde groepen, uitnodigen. En… andere sprekers en panel deelnemers moeten deelname weigeren wanneer zij zien dat hier geen rekening mee gehouden is. Oh, en betaal die vrouw nu gewoon. Zo vaak zie je dat vrouwen minder of zelfs geen vergoeding aangeboden krijgen. Niet accepteren, wat mij betreft.
Passie voor het Werk
Wat drijft je in jouw werk met AI, beleidsvorming, en belangenbehartiging? Kan je ons misschien iets vertellen over het kruispunt van jouw passies: waar technologie sociale impact ontmoet?
Ik ben gek op politiek (liep al VVD-pepermunt uit te delen toen ik 6 jaar was), op beleid (vandaar de Rechtenstudie) en de impact van deze twee elementen op mensen zoals jij en ik. Mijn passie voor AI en beleid komt voort uit de mogelijkheid om substantiële sociale verandering te bewerkstelligen, zeker nu de ontwikkelingen voor velen te snel gaan. Projecten die AI gebruiken om sociale ongelijkheden te verminderen, zijn bijvoorbeeld bijzonder inspirerend.
Heb je nog inspirerende rolmodellen van buiten de politiek?
Waar wil je beginnen? Toen ik jong was en danste, was ik mij zeer bewust van het pionierswerk van Josephine Baker en Martha Graham. Ik verorberde boeken van vrouwen die als eersten de veer oppakten, zoals Jane Austen, George Eliot en later Maya Angelou. Ook mijn schooltijd aan de Montessorischool en het verhaal van Maria, die als arts en pedagoog begreep dat het anders kon, en mijn eerste spreekbeurt over Marie Curie. Allemaal vrouwen die hebben moeten vechten voor een plek aan de tafel. Het verhaal van Rosa Parks maakte net zoveel indruk als dat van Nelson Mandela en voedde mijn overtuiging dat de barricade van belang is. En dan Malala Yousafzai, wat een indrukwekkend verhaal en dan toch stug doorgaan. Er zijn boeken vol geschreven over deze vrouwen en terecht, er zijn er zo veel, ook in AI. Laten we hun verhalen delen, lessen trekken uit hun lange wegen naar succes en vooral zorgen dat we blijven opstaan voor elkaar.
Momenten van Trots en Prestaties
Is er een moment in je carrière waar je het meest trost op bent? En zitten hier door jouw uitgevoerde initiatieven of projecten bij die een positieve invloed hebben gehad op gendergelijkheid?
Als ik ongelijkheid zie, dan ga ik graag voor anderen staan. Dat heeft me regelmatig een hoop kleerscheuren opgeleverd en soms nog meer, maar dat betekent niet dat ik bereid ben toe te kijken. Dat maakt mij namelijk net zo schuldig. De verliezen die ik heb geleden doordat ik ben opgestaan (vriendschappen en carrièremogelijkheden) zie ik als overwinning. Het is makkelijker om niet te kiezen voor de barricade en ook veel veiliger, maar ik ga graag ter aarde wetende dat ik deze wereld beter heb geprobeerd achter te laten dan dat ik het gevonden heb.
Heb je nog een persoonlijke reflectie op het overwinnen van uitdagingen en op de lessen die onderweg zijn geleerd als vrouw in tech?
Vrouwen in tech kom je nog te weinig tegen, zeker op boardroom niveau. Dat is jammer en soms frustrerend, want er zijn genoeg bijzondere en briljante vrouwen in tech, maar zij komen weinig bovendrijven aan de top. Dat ligt niet aan hen. Maar als je dan die boardroom inloopt, doe je er goed aan te beseffen dat je vaak de enige vrouw in de kamer bent. Als niemand je een plek aan de tafel biedt, pak je die gewoon. De flauwe foute grappen, het gegniffel, de kwetsende opmerkingen en de pootjes die je gehaakt worden, zeggen alles over de angst en het gebrek aan zelfvertrouwen bij die grote mond aan de andere kant van de tafel… Het zegt alles over de lange weg die we als maatschappij nog te gaan hebben… Maar werkelijk niets over jou.
Slotgedachten
Tot slot, welke boodschap zou je willen overbrengen aan vrouwen die streven naar een impactvolle carrière in de politiek, AI of een ander veld waarin relatief weinig vrouwen werkzaam zijn?
Mijn boodschap zou zijn om vastberaden te blijven, je netwerk op te bouwen, en nooit te stoppen met het stellen van kritische vragen. Zoek rolmodellen en omring je met mensen met dezelfde doelen en energie als jijzelf. Vraag actief om support, mentoring en vraag of mensen bereid zijn pal voor je te gaan staan. De weg naar gelijkheid en inclusie is nog lang, maar elke stap die we zetten, is een stap in de richting van een eerlijkere en meer vertegenwoordigende toekomst.
Over Meines Holla & Partners
Meines Holla & Partners is een adviesbureau voor strategische communicatie dat zich in het bijzonder richt op lobby en public affairs. Zowel in Nederland als in Duitsland werken wij voor (internationale) opdrachtgevers uit de private en publieke sector, afkomstig uit vele landen. Wij worden erbij gehaald wanneer politieke besluitvorming belemmerend werkt voor de ondernemingsdoelstellingen. Dit doen wij altijd transparant naar de politiek, doelgericht, overzichtelijk en op een creatieve wijze.